Wat als je bij een erfenis niets krijgt? Zo bescherm je je rechten als kind

Wat als je bij een erfenis niets krijgt? Je rechten als kind beschermen via inkorting

Het kan gebeuren dat je bij het overlijden van de vader of moeder niets erft.

Mogelijke redenen zijn:

• je ouder heeft tijdens zijn of haar leven alles opgebruikt
• je bent onterfd via een testament
• je ouder heeft tijdens zijn/haar leven alles weggeschonken, aan je broer, zus, of anderen
• via een huwelijkscontract of andere constructies is alles naar je stiefouder gegaan

Wat zijn je mogelijkheden als kind?

Als je ouder alles heeft opgebruikt tijdens zijn of haar leven dan kan je daar niets aan veranderen, maar tegen de andere situaties kun je je verzetten. Je hoeft hier niet zomaar mee akkoord te gaan.

Kan een testament bepalen dat ik als kind niets erf?

Ja. Een ouder kan uitdrukkelijk in een testament opnemen dat jij niets erft. Maar als kind hoef je dit niet te aanvaarden.

Je hebt twee mogelijkheden :

1. Ofwel aanvaard je de wens van je ouder en erf je niets.
2. Ofwel verzet je je tegen deze clausule en eis je je wettelijke reserve op.

Mag mijn ouder tijdens zijn/haar leven alles wegschenken?

Ja, een ouder mag tijdens zijn/haar leven vrij beschikken over zijn/haar vermogen. Hij/zij mag dit schenken aan wie hij/zij wil. Dit kan aan familieleden zijn maar ook aan derden. Indien op het ogenblik van het overlijden blijkt dat hij zijn fortuin volledig of grotendeels heeft weggeschonken, waardoor er voor jou weinig of niets overblijft, dan heb je opnieuw twee keuzemogelijkheden:

1. Je aanvaardt de situatie.
2. Je eist je wettelijke reserve op.

Situatie met een stiefouder

Het gebeurt vaak dat een ouder via een huwelijkscontract of andere juridische constructies regelt dat bij zijn of haar overlijden alle bezittingen en geld naar de nieuwe partner – jouw stiefouder – gaan. Deze constructies zijn ten aanzien van gezamenlijke kinderen perfect geldig. Maar bij stiefkinderen worden zulke regelingen door de wet als schenkingen aan de stiefouder beschouwd. Als je hierdoor je wettelijk erfdeel misloopt, kun je daartegen in verzet komen via een vordering tot inkorting.

Wat is mijn wettelijke reserve?

De wettelijke reserve is het deel van de erfenis waarop kinderen minimaal recht hebben. Deze reserve bedraagt voor alle kinderen samen de helft van de rekenboedel.

De rekenboedel bestaat uit:

• De bestaande goederen en gelden op het moment van overlijden
• Min de schulden
• Plus alle schenkingen die tijdens het leven zijn gedaan

Je ouder kan dus met de helft van zijn fortuin doen wat hij wil (het “beschikbaar deel”), maar de andere helft wordt gereserveerd voor de kinderen.

Voorbeeld:

• Ben je enig kind? Dan heb je recht op helft.
• Heb je één broer of een zus? Dan heb je recht op 1/4

Wat als er een langstlevende partner is?

Als je samen erft met een langstlevende echtgenoot of samenwonende partner, dan wordt je reserve beperkt tot een reserve in blote eigendom. De langstlevende partner krijgt het vruchtgebruik op de goederen.

Hoe eis je je wettelijk erfdeel op?

De wettelijke reserve wordt niet automatisch toegekend. Je moet deze actief opeisen, eventueel via de rechtbank met een vordering tot inkorting. Wat te veel werd geschonken of nagelaten, moet dan (gedeeltelijk) worden teruggegeven door de begunstigden. Als je niets onderneemt, blijven het testament of de schenkingen gewoon geldig.

Voorbeeld: Je vader heeft tijdens zijn leven zijn enige woning geschonken aan je broer. Hij had verder geen spaargeld. Er blijft dus niets over in de nalatenschap. Jij kunt dan ¼ van de waarde van de woning opeisen van je broer

Hulp nodig bij het opeisen van je erfdeel?

Wil je weten wat jouw rechten zijn of hoe je je wettelijke erfdeel kunt opeisen?

Neem dan contact op met onze erfrechtspecialisten voor persoonlijk advies.