Menu

De manier waarop we ons in het verkeer verplaatsen evolueert pijlsnel. De GPS verliest het daarbij steeds meer van de real time app.  We vertrouwen nu eenmaal meer op Google Maps of Waze om de dagelijkse files en eindeloze wegenwerken te omzeilen. En die apps gebruiken we op… onze smartphone. Maar we weten allemaal dat gsm-gebruik in de auto strikt verboden is. Overtreden we dan op dagelijkse basis collectief de wet?

overtreden we de wet als we een smartphone gebruiken in de auto

En wat met nieuwe toepassingen als Apple Car Play en de laatste touchscreen dashboards? De interface van wagens lijkt tegenwoordig meer op het scherm van een grote tablet of smartphone. Bovendien kunnen we op ons dashboard ook sms’en en Whatsapp berichten ontvangen. Is tokkelen op de touchscreen van je dashboard dan niet even gevaarlijk als op je gsm?

Zijn we in fout als we Waze via smartphone gebruiken, maar niet als we dezelfde app via Apple Car play op ons dashboard gebruiken?

Nieuwe ontwikkelingen maken ons leven makkelijker, maar ze maken ook de grenzen van de wet vager. Mag de smartphone in de auto of niet? Lees het hieronder.

Wat zegt de wet?

Laten we beginnen met wat er in de wet staat over het gebruik van een smartphone in de wagen. Onze wegcode bevat twee artikelen die voor het gebruik van mobiele elektronische apparaten gelden.

Als eerste is er het algemene artikel 8.3 in onze wegcode, een catch – all bepaling die zegt dat je altijd je voertuig onder controle moet hebben. (los van of het nu gaat over een smartphone of een broodje dat je achter je stuur eet)

“Hij moet steeds in staat zijn alle nodige rijbewegingen uit te voeren en voortdurend zijn voertuig of zijn dieren goed in de hand hebben.”

(Noot: Waarom staat hier ‘dieren’? Omdat je ook onder de wegcode valt als je (een koets met) paarden ‘bestuurt’. Knikkebollen in het zonnetje op de huifkar? No go.)

Naast de algemene bepaling heeft onze Wegcode ook een artikel specifiek voor het gebruik van een gsm of smartphone in de auto, artikel 8.4:

 “Behalve wanneer zijn voertuig stilstaat of geparkeerd is, mag de bestuurder geen gebruik maken van een draagbare telefoon die hij in de hand houdt.”

Wat is ‘stilstaan’?

Je mag geen telefoon gebruiken tenzij je geparkeerd bent of stilstaat. Geparkeerd zijn is duidelijk, maar over de definitie van ‘stilstaan’ zou je kunnen discussiëren. Want lijken we niet meer stil te staan dan te rijden op ons fijne Belgische wegennet?

Helaas. Jammer voor de mensen die graag al eens door HLN scrollen in de ochtendspits: het hoogste rechtscollege van het land, het Hof van Cassatie, besliste dat stilstaan enkel kan als je iemand laat in- of uitstappen en om iets te laden of te lossen. Wachten voor het rood licht of stilstaan op de Brusselse ring vallen daar dus niet onder.

Niet alleen in de auto, maar ook op de fiets

Oh ja, deze regels gelden niet alleen voor bestuurders van een motorvoertuig (of huifkar!), maar even goed voor fietsers. Een Whatsapp sturen of Google Maps checken langs de baan mag dus eigenlijk ook niet. En al zeker niet terwijl je aan het fietsen bent (stel je favoriete Spotifylijst dus al in voor je vertrekt).

smartphone gebruiken op de fiets is verboden

De kans is groot dat de politie hier wel flexibeler zal zijn, tenminste als je geen aanstalten maakte om te fietsen.

Wat mag wel met de smartphone in de auto?

Op basis van wat hierboven staat, kunnen we concluderen dat de wet toelaat om een mobiel elektronisch apparaat te bedienen achter het stuur zolang je het niet in je hand houdt én je nog altijd controle hebt over je voertuig.

Niet in de hand, wel in de houder

Als bestuurder mag je een smartphone dus niet in de hand hebben. Maar wel in een houder aan het dashboard.

smartphone mag in de auto, maar wel enkel in een houder

Ben je dan safe met je smartphone in de houder? Wel, als je nu die ene flitspaal in je Waze wou aanmelden en je raakt daarvoor het scherm van je smartphone in de auto aan, dan kan dat nog steeds tellen als een overtreding. Ook al zat je Iphone mooi in een houder.

Dat komt omdat je ook steeds je voertuig onder controle moet hebben.

Wat is ‘controle’?

En daar wordt het natuurlijk vaag. Als je je smartphone aanraakt en vervolgens tegen een boom knalt, is het duidelijk dat je geen controle meer had. Maar hoe zit het dan met de controle van alle bestuurders die ook op Waze zitten, maar niet tegen een boom rijden?  Kunnen we dan zeggen dat je controle hebt zolang er geen ongeval gebeurt?

Nee, dat is geen absolute vereiste.

Er moet niet altijd een effectief ongeval gebeuren voor er kan gezegd worden dat je het voertuig niet onder controle had. Weet dat het woord van een politieambtenaar in de meeste gevallen geldt als bewijs tot het tegendeel. Het is dus erg moeilijk om aan te tonen dat je wel degelijk nog de controle had over je voertuig als een agent dit tegenspreekt.

(Overigens biedt een app als Waze ook enkele opties om ervoor te zorgen dat je de app handsfree kan gebruiken. )

Betrapt met je smartphone in de auto?

Als de politie vaststelt dat je als bestuurder een draagbare telefoon in de hand houdt of je voertuig niet onder controle hebt, pleeg je een strafrechtelijke inbreuk van de tweede graad.

Dat betekent concreet een (combinatie van) deze gevolgen:

  • Minnelijke schikking of onmiddellijke inning
  • Politierechtbank

Onmiddellijke inning of minnelijke schikking

Als je ‘geluk’ hebt, kan je ervan afkomen met een door de politie voorgestelde onmiddellijke inning van € 116, 00. Of met een door het Openbaar Ministerie voorgestelde “minnelijke schikking.”

Politierechtbank

Tweedegraadsovertredingen kunnen bestraft worden met een geldboete van € 20,00 tot € 250, 00 (maal 8!).

Naast een boete kan de Politierechter je ook een rijverbod opleggen, gaande van 8 dagen tot 5 jaar. Bovendien kan het ook zijn dat je het theorie examen en/of praktisch rijexamen opnieuw moet afleggen. De rechter kan daar bovenop ook bijkomende medische en/of psychologische proeven opleggen.

Ongeluk veroorzaakt?

ongeval veroorzaakt terwijl je op je smartphone bezig was

Afgeleid door je smartphone en heb je een ongeluk veroorzaakt? Sms’en of whatsappjes gelden als bewijsmateriaal om aan te tonen dat je op het moment van het ongeluk effectief bezig was met je smartphone in de auto (of fiets, of huifkar). In dat geval ben je automatisch in fout. Dat wil zeggen dat je verplicht bent om een schadevergoeding te betalen aan de betrokkenen.

De kosten voor schade zijn niet goedkoop. Je autoverzekeraar zal hier normaal gezien een derde vergoeden, maar dat neemt niet weg dat het een dure affaire kan worden.

(Tip: Lees er de ‘kleine lettertjes’ in je polis op na om zeker te zijn)

Dan hebben we het enkel over carrosserieschade, want de schadevergoeding voor een lichamelijk letsel of een mensenleven zijn nog veel hoger. Om nog maar te zwijgen over de emotionele schuld die je erna meedraagt.

En de schade aan je eigen voertuig? Die mag jij betalen…tenzij je een omnium verzekering hebt.

Voor de politierechtbank gedaagd?

Besef dat er bij je autoverzekering meestal ook  een optie rechtsbijstand is inbegrepen. Je kan hiermee op kosten van de verzekering een advocaat naar keuze inschakelen die je bijstaat voor de Politierechtbank.

Ook onze experts verkeersrecht kunnen je hierbij helpen.

Verdediging politierechtbank

Vragen?

Neem gerust contact met ons op.

Ook interessant

De smartphone is en blijft een gevaarlijke oorzaak van afleiding in het verkeer. Voorkom de verleiding om ‘snel’ even je smartphone te gebruiken door maatregelen te nemen vóór je vertrekt.

Klik hier voor enkele tips van de Vlaamse Stichting Verkeerskunde.