Beperk het risico op strafrechtelijke aansprakelijkheid binnen je onderneming.
Blog
11 juli 2024
Bij het laden en lossen valt een niet goed gezekerde lading op het been van de vrachtwagenbestuurder. Zijn been is gebroken en hij is zes maanden arbeidsongeschikt. De sociale inspectie stelt een onderzoek in. In principe kan de werkgever-transportbedrijf aansprakelijk gesteld worden voor dit arbeidsongeval aangezien er sprake is van een ernstige fout. Door een delegatie van bevoegdheid van de verantwoordelijkheid voor veiligheid op het werk aan een externe partner die hiervoor speciaal is ingehuurd en hiervoor de uitdrukkelijke bevoegdheid heeft, kan de bedrijfsleider van het transportbedrijf niet strafrechtelijk aansprakelijk gesteld worden maar wel de externe partner die de leiding en het toezicht en de middelen heeft om het veiligheidsbeleid te bepalen en uit te voeren.
Wat is Delegatie van Bevoegdheden?
Delegatie van bevoegdheden verwijst naar het proces waarbij een persoon (de delegerende) een specifieke taak van leiding en toezicht overdraagt aan een andere persoon (de gedelegeerde). Deze taak kan niet zomaar elke taak zijn; het gaat om verantwoordelijkheden waarvan de niet-naleving strafrechtelijk kan worden vervolgd. Belangrijk is dat de gedelegeerde niet slechts een uitvoerder is, maar daadwerkelijk de bevoegdheid en verantwoordelijkheid krijgt om toezicht en leiding te geven.
In België werd de delegatie van bevoegdheden erkend door een arrest van het Hof van Cassatie van 11 januari 1965. Sindsdien is het principe verder ontwikkeld in zowel de rechtspraak als de rechtsleer. Delegatie is nu een aanvaarde praktijk in verschillende rechtsgebieden, zoals arbeidsrecht, milieurecht, vennootschapsrecht en transportrecht.
Waarom is Delegatie van Bevoegdheden belangrijk?
Voor grote ondernemingen is het praktisch onmogelijk voor de bedrijfsleiding om voortdurend te zorgen dat alle wettelijke verplichtingen worden nageleefd. Hier komt de delegatie van bevoegdheden in beeld als een noodzakelijk instrument voor strafrechtelijk risicobeheer.
Delegatie als zorgvuldigheidsplicht
Rechtspraak in België en Frankrijk toont aan dat de afwezigheid van delegatie vaak wordt gezien als een gebrek aan zorgvuldigheid. Delegatie wordt dus beschouwd als een zorgvuldigheidsplicht binnen goed ondernemingsbestuur. Dit betekent dat wanneer het voor de bedrijfsleiding onmogelijk is om zelf aan alle wettelijke verplichtingen te voldoen, het noodzakelijk is om een deel van deze verantwoordelijkheden over te dragen aan capabele personen binnen de organisatie.
Niet-delegeerbare taken
Er zijn echter grenzen aan wat gedelegeerd kan worden. Bepaalde kerntaken van de bedrijfsleiding blijven onder hun persoonlijke toezicht. Deze omvatten strategische beslissingen zoals fusies, financiële politiek, en algemeen beleid zoals het aanvragen van milieuvergunningen. Deze taken zijn zo essentieel dat ze niet kunnen worden overgedragen zonder de integriteit van de bedrijfsleiding in gevaar te brengen.
Potentiële risico’s en voorzorgsmaatregelen
Hoewel delegatie van bevoegdheden een krachtig instrument is, brengt het ook risico’s met zich mee. De delegerende partij moet ervoor zorgen dat de gedelegeerde bekwaam is en de nodige middelen heeft om de gedelegeerde taken uit te voeren. Zonder deze waarborgen kan de delegerende alsnog verantwoordelijk worden gehouden voor de fouten van de gedelegeerde.
Rechtspraak heeft voorbeelden gegeven waarbij bestuurders, die adequate interne controlemechanismen hadden geïmplementeerd, niet aansprakelijk werden gesteld voor boekhoudkundige onregelmatigheden. Dit benadrukt het belang van een zorgvuldige selectie en monitoring van gedelegeerden.
Beheers de risico’s met de delegatie van bevoegdheden.
De delegatie van bevoegdheden in het strafrecht is een onmisbaar instrument voor moderne ondernemingen. Het stelt bedrijven in staat om effectief om te gaan met de complexiteit van wettelijke verplichtingen en strafrechtelijke risico’s. Door verantwoordelijkheden zorgvuldig te delegeren en adequate controles te implementeren, kunnen bedrijven niet alleen wettelijke naleving verzekeren, maar ook een cultuur van goed ondernemingsbestuur bevorderen.
In een wereld waar de druk op bedrijven om aan diverse regelgeving te voldoen steeds groter wordt, biedt de delegatie van bevoegdheden een praktische en juridisch verantwoorde manier om deze uitdagingen het hoofd te bieden. Het is een essentieel onderdeel van een robuust risicobeheersysteem dat bedrijven helpt om zowel operationeel als juridisch veilig te opereren.
Contacteer ons strafrecht team.