Van Sensatie naar Precisie: DGDM-Advocaten Demystificeren Zedenfeiten, Kinderporno, Pedofilie en Seksueel Misbruik in de Media

Concepten: pedofilie, pedoseksualiteit, pedoseksueel misbruik en beelden van seksueel misbruik van minderjarigen

Pedofilie is een seksuele voorkeur waar volgens internationaal onderzoek ongeveer 1% van de mannelijke bevolking mee leeft. Over vrouwelijke pedofielen is tot op heden veel minder bekend.

Een pedofiel is een volwassen persoon die zich seksueel aangetrokken voelt tot kinderen die nog geen secundaire geslachtskenmerken vertonen (verlaging van de stem, haargroei, borstontwikkeling, …). Hierbij wordt vaak uitgegaan van kinderen onder de leeftijd van 13 jaar. Sommige pedofielen voelen zich alleen aangetrokken tot kinderen, terwijl anderen zich aangetrokken voelen tot zowel volwassenen als kinderen. Pedofilie valt volgens het classificatiesysteem voor psychiatrische aandoeningen (DSM) onder de parafilieën, oftewel de seksuele voorkeuren die afwijken van de heersende norm.

Pedofilie wordt vaak verward met pedoseksualiteit. Met het begrip pedoseksualiteit wordt seksueel gedrag met betrekking tot of handelingen ten aanzien van kinderen bedoeld.

Het onderscheid is van belang: pedofilie als seksuele voorkeur op zich is niet strafbaar, het verrichten van pedoseksuele handelingen met minderjarigen wel.

Pedoseksueel misbruik is het stellen van seksueel gedrag met een minderjarige die wel al secundaire geslachtskenmerken vertoont (verlaging van de stem, haargroei, borstontwikkeling, …) maar nog niet kan instemmen met seksuele activiteiten.

In België is de minimumleeftijd voor het instemmen tot het stellen of ondergaan van seksuele gedragingen met volwassenen (in principe) 16 jaar. Pedoseksueel misbruik is altijd strafbaar, ook het bekijken van seksuele misbruikbeelden van minderjarigen is strafbaar.

Het begrip beelden van seksueel misbruik van minderjarigen omvat alle beelden waarin minderjarigen worden afgebeeld in of deelnemen aan seksuele handelingen, of alle afbeeldingen waar kinderen of hun geslachtsorganen worden afgebeeld met een seksuele betekenis.

Tot voor de nieuwe seksuele strafwet (2022) werd er nog gesproken van kinderporno. Dit begrip werd door de nieuwe strafwet aanzien als te beperkt en werd heromschreven als het bezitten, verspreiden en het vervaardigen van beelden van seksueel misbruik van minderjarigen. Deze handelingen zijn altijd strafbaar.

Wat verstaat men nu concreet onder  “beelden van seksueel misbruik van minderjarigen” ?

Het betreffen alle mogelijke seksueel getinte beelden van minderjarige personen. Beelden van minderjarigen of hun geslachtorgaan die initieel niet seksueel bedoeld zijn maar wel op die manier worden gebruikt kunnen kinderpornografie uitmaken.

Het is belangrijk om te benadrukken dat er geen onderscheid wordt gemaakt tussen foto’s, video’s, zinnebeelden of zelfs fictieve tekeningen.. Ook liederen of andere teksten kunnen strafbaar zijn (denk maar aan het deelnemen aan het chatgesprek waarin bepaalde fantasieën worden besproken). Sinds de opkomst van artificiële intelligentie  (AI) heeft de wetgever ook het bezit, het verspreiden en het vervaardigen van virtuele beelden of beelden van onbestaande minderjarige personen strafbaar gesteld (“Sweetie” en deep fakes) (zie Cybercrimeverdrag en Richtlijn 2011/92/EU).

Het begrip “beeld” krijgt dus een zeer ruime interpretatie.

• Minderjarige personen? De beelden waarover sprake in dit misdrijf zijn beelden van kinderen onder de 18 jaar.
• Wat betekent “bezit, verspreiden en vervaardigen”? Deze vraag wordt beantwoord door artikelen 417/44-47 van de Strafwet. Van zodra er een persoon seksueel getinte beelden van een minderjarige in zijn bezit heeft (digitaal of niet) is er sprake van “bezit”. Indien die persoon deze beelden doorgeeft aan iemand anders – op welke manier dan ook : tentoonstellen, aanbieden, verkopen, verhuren, uitzenden, leveren, overhandigen, ter beschikking stellen,… – dan is er sprake van “verspreiding”. Het produceren van dergelijke beelden (opnames, tekenen, regisseren, genereren met artificiële intelligentie…) maakt het “vervaardigen” ervan uit.

Al deze gedragingen worden strafbaar gesteld met een opsluiting of een gevangenisstraf én een geldboete.

Het is belangrijk te benadrukken dat het merendeel van de mensen die pedofiele gevoelens ervaren, nooit strafbare feiten willen plegen. Het is zeer goed mogelijk dat personen met een pedofiele voorkeur nooit misbruik plegen, omdat zij kinderen geen schade willen berokkenen. Gedrag en fantasieën hoeven dus niet samen te vallen.

Er zijn mensen met pedofiele gevoelens die deze weten te beheersen en nooit feiten plegen. Het accepteren pedofiel te zijn en het leren goed en veilig om te gaan met deze gevoelens is ingewikkeld en kan erg zwaar zijn. Hierover praten kan ondersteuning bieden.

Wat als het fout loopt?

Pedofilie is een seksueel afwijkende psychiatrische stoornis en gaat vaak gepaard met een verslavingsproblematiek, minimalisering, ontkenning maar ook schaamte en het geloof dat er geen hulp mogelijk is.

Een psychologische of psychiatrische begeleiding kan wel degelijk hulp bieden. Een behandeling kan zorgen voor inzicht in de eigen problematiek en kan de betrokkene vooral tools geven om te leren omgaan met pedofiele gevoelens zonder ernaar te handelen. In sommige gevallen kan ook medicatie helpen (o.a. libidoremmers).

De eerste stap is vaak moeilijk, want “waar te beginnen”? De Vlaamse organisatie Stop it Now zorgt voor een eerste contactpunt en helpt om de juiste hulpverleners te vinden. SEOS is de Franstalige tegenhanger en biedt eveneens op multidisciplinaire manier hulp aan.

Het team strafrecht van DGDM heeft ruime ervaring in de begeleiding en verdediging van personen die kampen met dergelijke problematiek. Er wordt steeds gestreefd naar een multidisciplinaire aanpak in het belang van de cliënt.

Als u een misdrijf begaat kan het team Strafrecht binnen De Groote De Man-advocaten u bijstaan. Onze strafrechtspecialisten zijn onderlegd in zedenmisdrijven en kunnen u op een duidelijke, eerlijke, en vooral discrete manier bijstaan. Hiervoor gaan wij in samenwerking met hulpverlening om u een all-in service aan te bieden.

Weet vooral dat u niet alleen bent en dat er hulp mogelijk is. Wij staan u graag bij voor discreet (juridisch) advies.