Zero-rating datapakketten strijdig met netneutraliteit

Het Hof van Justitie van de Europese Unie heeft op 15 september 2020 geoordeeld dat “zero-rating”-pakketten van internetproviders niet toegelaten zijn binnen de EU.  De reden hiervoor is dat het strijdig is met de regels rond netneutraliteit als een provider bepaalde diensten vlotter toegankelijk maakt dan andere.

Internetactivisten zijn erg tevreden dat het Hof hiermee zo’n duidelijke hoge standaarden stelt aan de regels tegen discriminatie op het net.

Maar – voor wie geen internetactivist is – hoe zit het nu precies in elkaar?

Wat is netneutraliteit?

Netneutraliteit is een verzameling van regels die ervoor zorgen dat er geen discriminatie is in internetverkeer in Europa. Internetproviders mogen de kwaliteit en snelheid van data niet laten afhangen van gebruiker, apparaat of soort toepassing.

Met andere woorden: bepaalde populaire apps of communicatiekanalen mogen niet toegankelijker gemaakt worden tegenover andere. En het is precies dat aspect waarin het Hof van Justitie een probleem ziet bij de zero-rating pakketten.

‘Zero tariff’ pakketten

Het arrest van het Hof komt er naar aanleiding van de Hongaarse Telecomprovider ‘Telenor’. Deze provider biedt o.m. zgn. “zero-tariff” pakketten aan. Daarbij krijgt de gebruiker 1GB mobiele data, maar loopt die teller niet bij het gebruik van bepaalde apps. In het eerste pakket, “MyChat”, vermindert het dataverbruik niet wanneer Facebook, Messenger, Instagram, Twitter, Viber en WhatsApp gebruikt worden. Het tweede pakket, “MyMusic”, is zeer gelijkaardig en bevoordeelt bepaalde muziekapps zoals Apple Music en Spotify. Dit principe vormt op zich geen probleem voor het Hof van Justitie.

Probleem met zero-rating is gebruik buiten de databundel

Het probleem doet zich volgens het Hof voor wanneer de data volgens het zero -rating abonnement op is. Bij de Telenor “zero tariff”- pakketten is er dan nog steeds grenzeloze mobiele data voor de eerder vermelde apps, maar tegenover de andere apps wordt de mobiele data opmerkelijk vertraagd of zelfs geblokkeerd. Deze bevoordeling is volgens het Hof een schending van de rechten van de internetgebruikers.

Discriminatie in toegankelijkheid dataverkeer

Het feit dat bepaalde apps of diensten voorrang krijgen in toegankelijkheid discrimineert het dataverkeer. Enerzijds beperkt dit het internetgebruik van de klanten, anderzijds worden de klanten aangemoedigd om enkel die toegankelijke apps te gebruiken. Daardoor wordt het moeilijker voor concurrenten om te groeien in Hongarije.

Het Hof van Justitie oordeelde dan ook op 15 september 2020 dat Telenor hiermee de Europese regels rond netneutraliteit schendt, en dat het dataverkeer ten aanzien van bepaalde diensten niet mag lijden onder de voorkeur voor andere diensten. Daarmee oordeelt het Hof dus ook dat andere soortgelijke zero rating pakketten niet wettelijk zijn.

Wat zijn de gevolgen van deze uitspraak voor onze providers?

Het zal nu niet meer toegestaan zijn voor internet service providers om pakketten aan te bieden waarbij bepaalde apps bevoordeeld worden ten koste van de toegankelijkheid van andere apps.  Providers die dit nu ook aanbieden zullen hun aanbod moeten wijzigen.

Maar is het intussen niet al te laat?

Ondanks de blijdschap van de internetactivisten, komt deze uitspraak rond zero-rating wellicht wat te laat. Pakketten van ongelimiteerde mobiele data  worden namelijk steeds meer de norm. Vandaag bestaan er in België ook al gelijkaardige pakketten. Om te bepalen of zij in de toekomst nog toegelaten zijn, zal men nu dus moeten nagaan of zij het dataverkeer van andere apps buiten het abonnement benadelen door ze trager te laten lopen of zelfs te blokkeren.

Meer vragen over netneutraliteit?

Stel ze gerust aan onze experts IT recht!

Contact

Tekst: Thibau Duquin

Ook interessant

EU-hof: diensten buiten de databundel schenden netneutraliteit