Alimentatie berekenen: zo zit het [VIDEO]
Kantoornieuws
14 september 2020
Alimentatie berekenen: nattevingerwerk?
Ouders die al alimentatie betalen of die in een scheiding verwikkeld zitten, vragen zich vaak af hoe de rechter de som voor onderhoudsgeld berekent. Vaak hebben mensen de indruk dat het wat nattevingerwerk is van de advocaten van beide partijen. Dat is echter niet waar. Zowel advocaten als rechters moeten rekening houden verschillende parameters die in de wet beschreven staan.
Bekijk in deze video hoe het juist in elkaar zit!
(vond je deze video interessant? Bekijk onze andere video’s op ons Youtubekanaal)
Meer info over alimentatie lees je hieronder:
Welke formules bestaan er om alimentatie te berekenen?
Alimentatie berekenen is geen exacte wetenschap. Er bestaat niet één standaard methode om de onderhoudsbijdrage voor een kind te bepalen. Advocaten en rechters gebruiken diverse formules om een bedrag te berekenen, zoals bijvoorbeeld de methode Renard, de onderhoudsbijdragecalculator van de Gezinsbond, enz…. Intussen bestaat er ook een online rekentool om alimentatie te berekenen. Deze kan je hier vinden:
Toch is geen van deze berekeningen bindend voor een rechter. Bovendien legt elk van deze formules andere accenten en kunnen ze bijgevolg een ander bedrag uitkomen. Hoe moet de rechter dan beslissen?
Om toch eenduidigheid te scheppen, staan er in de wet wel een aantal richtlijnen die meetellen om te bepalen wie er moet betalen en hoeveel.
Richtlijnen om alimentatie te berekenen
Er zijn richtlijnen beschreven in de wet, aangevuld met richtlijnen uit de rechtspraak. In het burgerlijk wetboek bepaalt basisartikel 203 dat elke ouder naar evenredigheid van middelen moet bijdragen in de kosten voor de huisvesting, het levensonderhoud, de gezondheid, het toezicht, de opvoeding, de (passende) opleiding en de ontplooiing van zijn of haar kind.
Middelen
Hieronder vallen de beroepsinkomsten van de ouders. Dit zijn ook extralegale voordelen, roerende en onroerende inkomsten (bijvoorbeeld huurinkomsten of inkomsten uit beleggingen) maar ook alle andere voordelen die de levensstandaard waarborgen.
Mogelijkheden
De rechtspraak voegt hier nog aan toe dat beide ouders al hun mogelijkheden moeten benutten voor hun middelen.
Stel dat één ouder parttime werkt, maar perfect de mogelijkheid heeft om fulltime te werken, dan kan de rechter beslissen dat de inkomsten van die ouder hoger zijn. Omdat het in principe mogelijk is voor deze ouder om meer te verdienen. Deze maatregel bestaat vooral om te vermijden dat een van de ouders opzettelijk minder of niet werkt om zo recht te hebben op alimentatie. Of omgekeerd, om geen alimentatie te moeten betalen.
Uiteraard is niet altijd het geval bij alle ouders die parttime werken. De rechter laat dit vooral afhangen van de redenen waarom.
Gezinsinkomen
De middelen en mogelijkheden van beide ouders worden ingeschat en fictief samengevoegd tot één bedrag. Dat is het gezinsinkomen.
Maar hoe weet je dan wie wat zal moeten bijdragen? Dat benoemt de wet met de term naar evenredigheid.
Evenredigheid
De wet zegt dat elke ouder moet bijdragen naar evenredigheid. Dat wil zeggen dat elke ouder in verhouding tot zijn of haar aandeel in het gezin moet bijdragen in de totale som van de middelen.
Dat klinkt misschien nog een beetje vaag.
Het makkelijkst is om dit te vergelijken met een weegschaal die in balans moet zijn
Alimentatie: een weegschaal die in balans moet zijn
Stel je een weegschaal voor. Elke ouder is een van de twee balansen en in principe moet de weegschaal in evenwicht zijn. Met andere woorden, elke ouder moet evenveel bijdragen aan het onderhoud, opvoeding, enz van de kinderen.
Een van die gewichten die in de weegschaal gelegd worden is de verblijfsregeling van de kinderen.
Verblijven de kinderen altijd of vaker bij moeder? Dan draagt die ouder in principe meer kosten om het kind te huisvesten. De andere ouder heeft die kosten niet of minder. Dat zorgt ervoor dat het evenwicht van de weegschaal verschuift en dat de andere ouder dit financieel gelijk trekken met alimentatie.
Is alimentatie nodig bij een week-week regeling?
Bij een week-week regeling verblijven de kinderen even vaak bij de ene als bij de andere ouder. In principe is de weegschaal daar dus in evenwicht. Toch wilt dit niet automatisch zeggen dat er geen onderhoudsbijdrage meer moet betaald worden. De financiële middelen en mogelijkheden van beide ouders tellen ook nog mee. Als één van de ouder meer inkomsten heeft dan de andere, kan er dus ook bij een week-week regeling alimentatie gelden.
De financiële middelen en mogelijkheden van beide ouders worden dus ook in de balans gelegd.
Bijvoorbeeld: heeft moeder een hoger inkomen dan vader? Dan is er al geen evenwicht meer tussen beide ouders voor het onderhoud van de kinderen. Dit zal dus in principe door moeder een stukje moeten gecompenseerd worden in de vorm van een onderhoudsbijdrage.
Hieronder vind je een opsomming van alle elementen die wettelijk meetellen om alimentatie te berekenen en toe te wijzen.
Alle elementen om alimentatie te berekenen
Artikel 1321 van het Gerechtelijk Wetboek geeft parameters waarmee rechters en advocaten rekening moeten houden om de onderhoudsbijdrage te berekenen.
Dat zijn:
- De financiële middelen: De aard en het bedrag van de financiële middelen van beide ouders = de inkomsten (beroepsinkomsten, inkomsten uit roerende en onroerende goederen, alle voordelen, etc. om de levensstandaard en deze van de kinderen te waarborgen)
- Kost van het kind: hoeveel kost het om het kind op te voeden?
- Buitengewone kosten: welke buitengewone kosten zijn er? Hoeveel betaalt elke ouder hiervan, bv. elk de helft.
Wat valt onder buitengewone kosten?
Download lijst buitengewone kosten
- Verblijfsregeling van het kind: wie draagt de natura kosten voor levensonderhoud van het kind en hoeveel kosten zijn dit?
- Kinderbijslag via het groeipakket (vroeger kindergeld) en alle sociale en fiscale voordelen die elke ouder ontvangt voor het kind.
- Inkomsten die elke ouder ontvangt uit het gebruik van de goederen van het kind (dit is eerder uitzonderlijk)
De rechter kan ook nog rekening houden met bijzondere omstandigheden binnen het gezin die mee in rekening moeten worden genomen.
Op basis van bovenvermelde elementen berekent de rechter de onderhoudsbijdrage en wie dit betaalt. Dat zal hij/zij vervolgens motiveren in het vonnis.
Moet de rechter de alimentatie altijd bepalen?
Je kan ook onderling tot een overeenkomst komen over de onderhoudsbijdrage voor de kinderen. Bij een echtscheiding met onderlinge toestemming moet je een bijkomend document over de afgesproken alimentatie invullen waarin bovenstaande elementen vermeld worden.
Kan alimentatie nog gewijzigd worden?
Het bedrag dat door jullie of de rechter bepaald is, kan in de loop van de tijd nog wijzigen. Bijvoorbeeld wanneer er sprake is van nieuwe omstandigheden die ervoor zorgen dat de toestand van ouders of die van de kinderen ingrijpend veranderen.
Redenen om alimentatie te wijzigen:
- Aanzienlijke groei of daling van het inkomen van een ouder, onafhankelijk van zijn of haar wil (bijvoorbeeld ontslag, invaliditeit, …)
- Wijziging van de verblijfsregeling (bijvoorbeeld van één weekend om de veertien dagen, naar een verblijfsco-ouderschap / week-weekregeling)
- Aanzienlijke vermindering of verhoging van de kosten van de kinderen
Er kunnen ook andere redenen zijn zoals bijv.
- Onduidelijkheid over bepaalde kosten in de maandelijkse onderhoudsbijdrage
- Onduidelijkheid over extra (buitengewone) kosten
- Het ontbreken van een mogelijkheid voor aanpassing van de onderhoudsbijdrage in het vonnis of de overeenkomst.
Wanneer moet je geen alimentatie meer betalen of ontvangen?
In principe moet je geen onderhoudsbijdrage meer betalen of heb je er niet langer recht op wanneer het kind meerderjarig wordt. Opgelet, als je kind een bepaalde opleiding volgt die bij de meerderjarigheid niet voltooid is, loopt de alimentatie door. Let wel, dit gaat over een ‘normaal’ studietraject. Als je kind bijvoorbeeld 3 keer opnieuw aan een studie begint die hij niet afwerkt, mag je als ouder bepalen dat het genoeg geweest is.
Zodra je meerderjarig kind een diploma heeft waarmee hij / zij zich op de arbeidsmarkt kan begeven, hoef je dan geen onderhoudsbijdrage meer te betalen of te ontvangen.
Wanneer je kind al een diploma heeft waarmee hij / zij kan gaan werken, maar toch besluit om nog verder studeren of een bijkomende opleidingen te volgen, dan is de vraag of er nog onderhoudsgeld verschuldigd is. De ouder in kwestie kan hier over beslissen. Ligt de bijkomende opleiding echter in het verlengde van het eerder behaalde diploma waardoor je kind hiermee z’n kansen op de arbeidsmarkt vergroot, dan geldt dit als een normaal studieverloop. In dat geval heeft het kind nog recht op onderhoudsgeld.
Vragen of advies over scheiding of alimentatie?
Onze experts familierecht kunnen je helpen, zowel bij het bepalen van de alimentatie als de wijziging ervan.
Bekijk onze producten:
Begeleiding bij scheiding
echtscheiding onderlinge toestemming