Arrest Grondwettelijk Hof opent deuren voor een dubbele plusouderadoptie.
Blog
11 oktober 2023
Na een breuk van de ouders, leren de vader en moeder vaak een nieuwe partner kennen, die in veel gevallen ook de opvoeding en zorg van de (soms nog jonge) kinderen voor zijn of haar rekening neemt. Men vormt een nieuw gezin, waarbij de plusvader of plusmoeder in veel gevallen een goede band opbouwt met de pluskinderen.
In de praktijk wensen plusouders en pluskinderen steeds vaker hun goede band ook juridisch te laten vastleggen. Dit heeft niet enkel een emotionele meerwaarde (men is vanaf dat ogenblik officieel “kind van” en “ouder van” en er ontstaat een adoptieve afstammingsband), maar is ook gunstiger voor de erfenisregeling van de pluskinderen. Het is immers zo dat bij de verdeling van de erfenis een adoptie het verschil maakt. Kinderen (biologisch of geadopteerd) krijgen samen automatisch de helft van de nalatenschap. Pluskinderen (die niet geadopteerd zijn) erven hoogstens de andere helft. Als er meerdere pluskinderen zijn, zijn zij dus in het nadeel.
Plusouderadoptie slechts mogelijk door één plusouder
Tot op heden was de zogenaamde plusouderadoptie enkel mogelijk door één plusouder.
De wet verhindert een dubbele, kruiselingse plusouderadoptie aan vaders- en moederskant. De wetgever besloot destijds om deze beperking in te voeren omdat men huiverde van meerouderschap, want men ging ervan uit dat hoe meer ouders er waren, hoe meer conflicten er konden ontstaan.
Deze beperking brengt met zich mee dat wanneer bijvoorbeeld de plusvader de pluskinderen geadopteerd had, het vervolgens voor de plusmoeder niet meer mogelijk was om tot adoptie over te gaan.
Men voelt reeds aan dat hier geen redelijke verantwoording voor kan bestaan, zeker wanneer de pluskinderen reeds meerderjarig zijn en er geen conflicten van ouderlijk gezag meer kunnen ontstaan.
Grondwettelijk Hof
In 2022 stapten twee meerderjarige pluskinderen hiervoor naar het Grondwettelijk Hof, nu zij het niet eerlijk vonden dat zij niet meer geadopteerd konden worden door hun plusvader, gezien ze reeds geadopteerd waren door hun plusmoeder.
Het Grondwettelijk Hof heeft bij arrest van 25 mei 2023 (nr. 83/2023) zeer duidelijk bepaald dat meerderjarige pluskinderen voortaan geadopteerd moeten kunnen worden door twee plusouders omdat de beperking in de wet onredelijk is en in strijd is met de grondwet.
Nieuw wetsvoorstel Geens
Naar aanleiding van dit arrest van het Grondwettelijk Hof heeft voormalig minister van Justitie Koen Geens nu ook een wetsvoorstel ingediend om de adopties door plusouders soepeler te laten verlopen.
Plusouders en pluskinderen moeten immers de kans krijgen de duurzame kind-ouderrelatie die zij hebben ook formeel te erkennen, ongeacht of er al dan niet een eerdere adoptie langs de andere ouderzijde heeft plaatsgevonden.
Het wetsvoorstel moet het mogelijk te maken dat een kind met een plusouder langs beide zijden, door die beide plusouders kan geadopteerd worden.
Het voorstel voorziet daarenboven in de mogelijkheid dat naast meerderjarigen nu ook minderjarigen geadopteerd moeten kunnen worden door hun plusouders, omdat steeds meer koppels jong scheiden. Uiteraard is er bij adoptie van minderjarigen wel toestemming nodig van alle betrokkenen.
Op dit moment verhindert de wetgeving een tweede plusouderadoptie.
Om die discriminatie weg te werken, wilt Geens in afwachting van een grondige hervorming van het afstammingsrecht voorzien in een wijziging van het (oud) Burgerlijk Wetboek om dit op korte termijn wel mogelijk te maken.
VRT nws: CD&V wil adoptie door plusouders versoepelen
De Standaard: Ook tweede plusouder kan meerderjarige kinderen adopteren
Gevolgen
Na een plusouderadoptie hebben pluskinderen samen met alle andere kinderen recht op de helft van de nalatenschap van de plusouder. Dit kan voortaan bij beide plusouders door dit arrest van het Grondwettelijk Hof. Het Hof heeft door dit arrest duidelijk de deur opengezet voor een gunstigere erfenisregeling voor pluskinderen.
Meerderjarige pluskinderen die wensen geadopteerd te worden door een tweede plusouder, kunnen het arrest als instrument gebruiken om dit juridisch af te dwingen.
De wetgeving moet aangepast worden, zeker in tijden van almaar meer nieuw samengestelde gezinnen.
Het wetsvoorstel, ingediend door Geens, is al een eerste stap in de goede richting. Hierdoor zouden binnenkort naast meerderjarigen, ook minderjarigen, de kans krijgen om geadopteerd te worden door hun beide plusouders.
Wij kunnen u als advocaat bijstaan tijdens een procedure van plusouderadoptie.
Als advocaat zorgen wij dat het verzoekschrift wordt opgesteld, volgen wij het dossier op vanaf de voorafgaandelijke onderzoeken door de politie, tijdens de zittingen tot na opmaak van de adoptieakte.
Lees hier nog meer DGDM artikels over het onderwerp:
Stiefouderadoptie / plusouderadoptie, zo gaat het in zijn werk.