Menu

In tegenstelling tot de grote hervormingen op het vlak van het bestuur, die we in het eerste hoofdstuk van ons Dossier Nieuw wetboek vennootschappen aanhaalden, zijn de veranderingen op het vlak van de algemene vergadering relatief minder ingrijpend. Maar zeker niet minder belangrijk!

Net zoals de andere hervormingen, zijn ook de veranderingen voor de algemene vergadering bedoeld om het vennootschapsrecht te vereenvoudigen en te moderniseren. Vanuit deze optiek streeft de wetgever naar een logisch en duidelijk geheel aan werkingsregels én naar een versoepeling van bestaande wettelijke regels. Daarnaast kregen een aantal regels die vanuit de praktijk zijn gegroeid hiermee ook een wettelijke basis. Ook het belang van elektronische communicatie tussen de vennootschap en haar aandeelhouders werd erkend.

algemene vergadering

1. Bijeenroeping algemene vergadering: van 20% naar 10%

Een aandeelhouder zal voortaan het recht hebben om een algemene vergadering bijeen te laten roepen en agendapunten op te werpen van zodra hij minstens 10% van het totaal aantal aandelen heeft (wat de BV betreft). Of van zodra zijn aandelen minimum 10% van het kapitaal vertegenwoordigen (wat de NV betreft). Dat is een belangrijke versoepeling t.o.v. de vorige drempel van 20% van het aantal aandelen / kapitaal.

De verplichting om de algemene vergadering binnen drie weken bijeen te roepen blijft dwingend, maar zal niet langer strafrechtelijk gesanctioneerd zijn. Hiervoor was deze sanctie ook al louter theoretisch.

2. Procedure doelswijziging

De procedure die de algemene vergadering moet respecteren voor de wijziging van het maatschappelijk doel (waarbij het “doel” zal worden omgedoopt in het “voorwerp”) is versoepeld. De voormalige verplichting om een staat van activa en passiva en een verslag van de commissaris voor te leggen, is verdwenen. In de praktijk bleek dit immers geen meerwaarde te zijn voor het te nemen besluit.

3. Onthoudingen binnen de buitengewone algemene vergadering

Bij de stemming over een statutenwijziging is een onthouding – net zoals daarvoor reeds het geval was bij een gewone en bijzondere algemene vergadering – niet langer geldig als tegenstem. Dat wil zeggen dat deze stem niet meetelt voor het stemresultaat. Zo wordt het achterliggende idee voor een onthouding, nl. geen impact willen uitoefenen op het stemresultaat, ten volle gerespecteerd.

4. De goedkeuring van change of control-clausules

Volgens de vorige vennootschapswet gold voor NV’s dat de algemene vergadering vooraf een overeenkomst moest goedkeuren als die een change of control-clausule bevatte.

Via change of control-clausules kent de vennootschap aan haar wederpartij bepaalde rechten toe wanneer de controle over de vennootschap wijzigt. Bijvoorbeeld naar aanleiding van een overdracht (van het merendeel) van de aandelen. Meestal heeft de wederpartij bij dergelijke clausule het recht om de overeenkomst te beëindigen / te heronderhandelen bij controlewijziging. Maar het kan ook gaan om een schadevergoeding aan de wederpartij.

Het idee hierachter is dat een wederpartij in zee gaat met een vennootschap omwille van de specifieke kwaliteiten van de aandeelhouders / het management die de vennootschap leiden (zgn. intuitae personae karakter). Als deze personen achter de vennootschap wegvallen, wil de wederpartij een waarborg achter de hand hebben om de overeenkomst te kunnen beëindigen, of op zijn minst opnieuw te onderhandelen.

Waarom een goedkeuring?

In het voormalige artikel 556 van het Wetboek van vennootschappen was goedkeuring van de algemene vergadering vereist, voor zowel genoteerde als besloten naamloze vennootschappen, wanneer:

  • er rechten werden toegekend naar aanleiding van een openbaar overnamebod op de aandelen van de vennootschap

of

  • naar aanleiding van een (andere) controlewijziging

Een openbaar overnamebod of “vijandige overname gebeurde zonder instemming van het bestuur. De oorspronkelijke bedoeling van de verplichte goedkeuring was om de verregaande bescherming die change of control-clausules bieden tegen – voor het bestuur ongewenste – openbare overnames in te perken. Bestuurders hebben er alle belang bij om overeenkomsten met change of control-clausules te sluiten. Potentiële kopers zullen immers minder geïnteresseerd zijn in de overname van een vennootschap als deze partij is bij tal van overeenkomsten met change of control-clausules. Een voorafgaande goedkeuring van de algemene vergadering was – omwille van dit belangenconflict  t.a.v. de bestuurders –  op zijn plaats.

Veel ruimer toepassingsgebied dan gepland

Het ruime toepassingsgebied van de algemene verplichting tot goedkeuring heeft geleid tot een toepassing die verder gaat dan de oorspronkelijke bedoeling. En dat zowel qua onderworpen vennootschappen (alle NV’s), als qua omvang van de toegekende rechten.

Het nieuwe wetboek perkt deze algemene verplichting tot goedkeuring op twee vlakken in:

  • enkel genoteerde vennootschappen zijn onderworpen aan de voorafgaande goedkeuring (merk hierbij op dat BV’s in de toekomst ook beursgenoteerd kunnen zijn)
  • de toegekende rechten moeten individueel of collectief (ingeval van veelgebruikte standaardovereenkomsten, bvb. leningsovereenkomsten) een “aanzienlijke” invloed hebben op het vermogen van de vennootschap. Dat wil zeggen dat ze redelijkerwijze als beschermingsconstructies tegen ongewenste overnamepogingen kunnen worden beschouwd.

De voorgestelde wetswijziging keert hiermee dus terug naar de oorspronkelijke bedoeling van deze wet: het beschermingsmechanisme tegen openbare overnames inperken via een voorafgaande goedkeuring van change of control-clausules.

5. De toegewezen bevoegdheid van de algemene vergadering – Prokura-leer

De algemene vergadering oefent in principe enkel de bevoegdheden uit die de wetgever haar toewijst. Deze “algemene bevoegdheidsregel” werd hiervoor impliciet afgeleid uit de artikels 257 W. Venn. (BVBA) en 522 W. Venn. (NV). Het nieuwe WVV neemt voortaan deze basisregel op in een nieuw artikel dat geldt als expliciete bevoegdheidsbasis.

Een statutaire uitbreiding van de bevoegdheden van de algemene vergadering is nog steeds mogelijk, maar zal zoals voorheen in principe alleen een interne werking hebben en dus niet tegenstelbaar zijn aan derden (zgn. Prokura-leer). Er bestaat een belangrijke uitzondering hierop in de rechtspraak: statutaire uitbreidingen van de bevoegdheden van de algemene vergadering zijn toch tegenstelbaar aan derden als deze hiervan kennis hadden of redelijkerwijs hiervan op de hoogte moesten zijn. Deze uitzondering uit de rechtspraak krijgt voortaan ook een plaats in het nieuwe wetboek.

6. Bevestiging bevoegdheid inzake voorwaarden bestuursmandaat

Het nieuwe wetboek voorziet expliciet in de bevoegdheid van de algemene vergadering om te beslissen over de modaliteiten van uitoefening (bijvoorbeeld: al dan niet vergoed, hoogte van vergoeding, voordelen in natura, etc.) en beëindiging (bijvoorbeeld: ad nutum afzetbaarheid, opzeggingstermijn en/of -vergoeding) van bestuursmandaten.

De bevoegdheid van de algemene vergadering onder de nieuwe bepaling betreft enkel het mandaat van bestuurder. Het toewijzen van bijzondere mandaten die onderdeel uitmaken van de bevoegdheden van het bestuur, bijvoorbeeld de delegatie van dagelijks bestuurder aan één bestuurslid of een uitvoerend comité, valt dus niet onder de bevoegdheid van de algemene vergadering. Het bestuursorgaan blijft hierover in principe bevoegd, gelet op haar residuaire bevoegdheid.

7. Elektronische communicatie

Aandeelhouders kunnen onder het nieuw vennootschapsrecht een e-mailadres opgeven voor alle communicatie met het bestuur van de vennootschap. Vanuit diezelfde gedachte kan de vennootschap eveneens een e-mailadres en / of een “vennootschapswebsite” in haar oprichtingsakte opnemen. Alle berichten aan dit adres zijn dan gelijkgesteld aan berichten aan het officieel adres van de vennootschap. Elektronische communicatie via e-mail of websites zijn in de huidige samenleving niet meer weg te denken. Dat de wetgever het gebruik ervan nu ook expliciet erkend heeft, kunnen wij alleen maar toejuichen.

Profiteer van de voordelen van het WVV

Pas je statuten nu al aan

Heb je nog andere vragen, klik hieronder om contact op te nemen:

Contact

Lees meer in het e-book

Dowload het e-book

Nieuw wetboek Vennootschappen: de belangrijkste aspecten in de kijker

Of lees online de andere hoofdstukken:

Lees ook:

Vragen of meer uitleg?

Heb je na het lezen van dit hoofdstuk nog vragen of wens je meer informatie?

Laat het ons weten! We helpen je graag verder.

Meer info over het wetsvoorstel kan je ook hier vinden.